Naturyzm to styl życia, który dla wielu ludzi oznacza powrót do korzeni, wolność i głęboki szacunek dla przyrody. Czym jest naturyzm? To pytanie otwiera drzwi do filozofii, która łączy społeczną nagość z akceptacją siebie, innych i środowiska. W tym artykule przybliżymy istotę naturyzmu, jego historię, wartości, korzyści, a także pokażemy, jak wygląda w Polsce i na świecie, dodając przykłady, dane i głosy praktyków. 

Definicja naturyzmu 

Naturyzm to sposób życia, który promuje harmonię z naturą poprzez społeczną nagość, opartą na szacunku i równości. Według Europejskiej Federacji Naturystycznej, naturyzm „zachęca do życia w zgodzie z naturą poprzez nagość w środowisku społecznym, promując zdrowie, wolność i równość” [1]. W odróżnieniu od stereotypów, naturyzm nie ma nic wspólnego z ekshibicjonizmem – nagość jest tu naturalnym stanem, wolnym od seksualizacji, symbolizującym autentyczność i brak społecznych barier.Naturyzm praktykuje się w wyznaczonych miejscach, takich jak plaże, kempingi czy ośrodki. W Polsce popularne są plaże nad Bałtykiem, np. w Gdańsku-Stogach czy Sopocie, oraz śródlądowe, jak nad jeziorem Niegocin na Mazurach. To miejsca, gdzie ludzie mogą doświadczać nagości w sposób komfortowy i zgodny z zasadami. 

Historia naturyzmu 

Naturyzm narodził się w Europie pod koniec XIX wieku, głównie na terenie Niemiec, gdzie ruch Freikörperkultur (FKK) promował nagość jako sposób na zdrowie fizyczne i psychiczne [2]. Pierwsze organizacje naturystyczne, takie jak Deutscher Verband für Freikörperkultur, powstały w 1898 roku, organizując wspólne kąpiele i wycieczki na łono natury [3]. Ruch rozprzestrzenił się na Francję, Holandię i Skandynawię, zyskując popularność w XX wieku.

W Polsce naturyzm zaczął rozwijać się w okresie międzywojennym, ale pełny rozkwit przypada na lata 70. XX wieku. Plaża w Gdańsku-Stogach, położona w ustronnej części wybrzeża, stała się jednym z miejsc spotkań naturystów w tamtym czasie. Naturyzm był często postrzegany jako wyraz wolności w obliczu ograniczeń społecznych i politycznych PRL-u.

Współcześnie naturyzm zyskuje na popularności, szczególnie wśród młodszych pokoleń szukających autentyczności.Na świecie naturyzm jest szczególnie rozwinięty w krajach takich jak Dania, gdzie plaża Bellevue w Kopenhadze oferuje przestrzeń dla naturystów w miejskim otoczeniu, czy Australia, z plażą Maslin Beach w Adelajdzie, jedną z pierwszych oficjalnych plaż naturystycznych na świecie. 

Wartości i filozofia naturyzmu

Naturyzm opiera się na kilku filarach:

• Akceptacja siebie i innych: Nagość sprzyja akceptacji różnorodności ciał. „Na plaży naturystycznej zapominasz o kompleksach, bo wszyscy są tacy sami” – mówi Ewelina, 29-latka z Gdańska.
• Bliskość z naturą: Brak ubrań pozwala w pełni odczuwać środowisko. Np. plaża w Sopocie, z widokiem na Zatokę Gdańską, jest ceniona za możliwość relaksu wśród fal i wiatru.
• Równość społeczna: Brak odzieży eliminuje różnice statusu czy bogactwa, budując wspólnotę.
• Zdrowie i relaks: Naturyzm promuje dobrostan fizyczny i psychiczny poprzez kontakt z naturą.

Te wartości tworzą unikalną atmosferę, która przyciąga ludzi ceniących autentyczność i prostotę. 

Zasady naturyzmu

Naturyzm opiera się na zasadach zapewniających komfort i szacunek:

• Nieseksualna nagość: Wszelkie zachowania o charakterze seksualnym są zabronione.
• Prywatność: Fotografowanie bez zgody jest niedopuszczalne.
• Higiena: Siedzenie na ręczniku to standard.
• Szacunek: Unika się komentowania wyglądu innych.
• Opcjonalność: Na niektórych plażach, jak w Gdańsku-Stogach, nagość jest opcjonalna, co ułatwia początkującym adaptację. 

„Zasady są proste, ale kluczowe. Dzięki nim czujesz się bezpiecznie” – mówi Tomek, bywalec plaży nad jeziorem Niegocin. 

Korzyści płynące z naturyzmu 

Naturyzm oferuje korzyści potwierdzone badaniami i doświadczeniami:

• Zdrowie fizyczne: Kąpiele słoneczne zwiększają produkcję witaminy D, a brak mokrych kostiumów zmniejsza ryzyko infekcji skórnych.
• Zdrowie psychiczne: Badanie z 2024 roku przeprowadzone przez Australian Naturist Federation wykazało, że 67% naturystów odczuwa poprawę samopoczucia psychicznego, a 58% deklaruje większą pewność siebie.
• Wolność i relaks: „To uczucie, jakbyś zrzucił wszystkie maski” – opisuje Karolina, 35-latka z Mazur.
• Społeczność: Naturyzm buduje relacje oparte na otwartości i szacunku. 

Naturyzm w Polsce i na świecie 

W Polsce naturyzm koncentruje się na plażach nad morzem, takich jak Gdańsk-Stogi, Sopot czy Ustka, oraz śródlądowych, np. nad jeziorem Niegocin w Giżycku. Plaża w Gdańsku-Stogach, z dala od miejskiego zgiełku, jest ceniona za spokojną atmosferę i wydmy. Plaża nad Niegocinem przyciąga naturystów z Mazur dzięki kameralnemu otoczeniu lasów i jeziora. Dane z 2024 roku wskazują, że frekwencja na polskich plażach naturystycznych wzrosła o 8% w porównaniu do 2022 roku.

Na świecie naturyzm kwitnie w miejscach takich jak Dania (plaże Bellevue i Amager), Nowa Zelandia (plaża Breaker Bay) czy Brazylia (plaża Tambaba). Ośrodki takie jak Naked Wanderings w Belgii oferują międzynarodowe specjalne miejsca dla naturystów.

W Polsce naturyzm wciąż budzi kontrowersje. „Ludzie często mylą nagość z czymś niestosownym, ale to zmienia się z czasem” – zauważa blogerka Joanna, promująca naturyzm.

Czy wiesz że: Np. w Giżycku mieszkańcy są podzieleni: część docenia turystów, inni trzymają się z dala od plaży naturystycznej [15]. 

Jak zacząć przygodę z naturyzmem? 

Dla nowicjuszy naturyzm może być wyzwaniem, ale kilka wskazówek ułatwia start:

• Wybierz odpowiednie miejsce: Gdańsk-Stogi, Sopot czy Niegocin to przyjazne lokalizacje dla początkujących [3].
• Zapoznaj się z zasadami: Szanuj prywatność, unikaj fotografowania i traktuj nagość naturalnie [9].
• Zaczynaj powoli: Wybierz plażę z opcjonalną nagością lub mniej zatłoczoną porę.
• Bądź otwarty/a na różnorodność: Spotkasz tam ludzi o różnych sylwetkach i w różnym wieku. 

Podsumowanie 

Naturyzm to filozofia łącząca społeczną nagość z szacunkiem dla natury, siebie i innych. W Polsce plaże takie jak Gdańsk-Stogi, Sopot czy Niegocin oferują przestrzeń dla tej praktyki, a na świecie miejsca jak Bellevue czy Tambaba pokazują jej różnorodność. Badania wskazują, że 67% naturystów odczuwa poprawę samopoczucia, a frekwencja na polskich plażach ciągle rośnie [9, 11]. Naturyzm to sposób na wolność, akceptację i harmonię – zarówno z naturą, jak i z samym sobą. 

Przypisy 

[1] European Naturist Federation. (b.d.). Naturism: A Way of Life. Strona internetowa ENF.

[2] Müller, K. (2022). FKK: The Roots of Modern Naturism. Naturist History Journal.

[3] Naturist Archives. (2021). The Birth of FKK in Germany. Artykuł online.